-
1.3K Views 0 Comments 0 Likes 0 Reviews
Apupaw ccaw(Anung raepaw ccaw) kha ady hae. Ah ry khyh hae ze mihccang paw ady hae. Bawi nynh bawiccaw adyku. Mihthya nynh amaw te atekuhpaw adyku. mih uno lunin kha ady langpaw nopi nung inn lang khe a cciasah hae. Nae ccanung tuh kaening nynh beih oun kua cih, thaw beih nae ccih ci oh cite sapi te nynh nawkui kae lui cite aho pya hae. Nopi nung apaw hae nynh mih ccanung kha hopah hae zah, nungpaw naekaw sya acize tuh adytu hae kalan khe mang kae thaekuh thya lakha cite bya aleihae. pisepaw apaw uno hae nynh bua cceih haezah pynccei ccanin bua anung hae.(engagement), Accanthya khyhze kae man phesei cite asei sa kho um hae. Accanthya vae zetuh chia pyaku langpaw ninsaw kha khya haezah zudy poi atua hae.
Ccanung chiapya; Azupaw nynh ... innkae voklaw sum(6) paw siccan(manngae) lang vokpi te salahlang se, vaetua achia kho ze atheih cih. Tho pangaw ze;- se sakheit te vok(3) atheih cih. Thohaw ze; se sa(1) vok(5) atheih cih. Me; Bawi athua ze innkae sapi, mangngaetawccaw(siccan) seki sumtum. manngaesoi. setaraw, awsa ae.. se ki sumtum, sohbua) e zae asya khokaw. Apupaw hae inn poi atua kou haete ccanvaepaw innlang khe liaccanung kha a uno hae te aruibang hae nynh asaw cih hae. Pisepaw inn athua haete innly lang innthung khe awtheih cih hae zah (zing) tetuh azu acikuh vae. lovae tuh zing theih khyh hae.
Boeiphae; Ahoipaw nynh boeiphae zahkholae bu te saw te ccanphaw kha khuaccyn kawkheih te innkhi ane. Mi ccanung te a cawpawtuh boei, zodya, zopongde, boeirawpaw, boei lakhua, boe ahoyhoypaw te ccankuhae zah mi zuvaw te boeiphae vawlang khe acceih vae hae. Accia haepaw kha thyhthyh te byabya te miccu kha kaw haeza te nynh accia hae. mih nuhlang te mih voi mih rang te ccungccaw patae nynh azui hae. vaetyn vae daw kha akhua bia hae. Pisepaw inn vaw ate haete boeiphae tuh nizua hae apya hae. Miccanung kha sisua atho sakhae hae ze anuhlang te nopi lukheit nynh azui. Monung nynh akuitbaw kya khe ccilaw boei, poraw,boei aphinphin bawkuh za nizua hae kha ane hae.
Awsa voke; Nizua hae nynh apupaw achia pyalya haekha vok sum(6) paw awria lang atheih cihae.
Innly lang Zing chia; Innly tum kya khe azu kha aw achiakhae cih. Lovae tuh chiakhae khyhae. (Zu te vaw ccaccing vae cinawpaw).
Zu te vaw umkheitnaw;
(a). See te umkheit ze mihccaw tuh aphin ccaring a nya hua vae. Apui haepaw te khingkuh, ngankuh bua kho vae khyh. See cihan athua ze tuh nong phesih hua vae.
(b). Bawi nynh mithya kha bua adyku zema aphin hae laeze a ccaw kha ane sabung hua hae.
(c). Bawi nynh bawi tyty po adyku zema aphin hae laeze a ccaw kha ane sabung hua hae.
(d). See nynh zema mithya nynh zema Bawiccaw ady ze accaw hae kha ahankuh thung hae.
(e) Phuincci; Aphin acci cipaw tuh; bawi te mithya te sekuh khyh. Ccungccaw hae nynh ahonyn haepaw(eg; puinaw cihan kha athya leipaw cihae zah zulang ry khyh hae.)
(f) mih phin alokuhpaw eihnaeku haepaw kha zu te vawlang um kheih khyh hae.
(g). mih pupaw hae temah um kheih khyh hae, pawcce cize- chizo lang atang a cihae.
(h). Mih pupaw ccaw kha dyleite shethum cia aumtaaw hae zetuh Rusae ci hae zah sohbua te anung sah hae.
(i). Haw; Apupaw ccanung adih umpaw kha kae ccaw zulang kae haw cite sisua hankhakheih kha pya te ale cia angaw cih.
(j). Me asyaku hae ze; apupaw nynh vok achia pyabua ze raeccou cihae zah se ame bua ci hae. Nungccou; anug te apui hae paw kha vokpi phu te ame bua ci hae.
(k). Phuccoul; Anung raepaw kha atu nopi ccaw hae nynh tung atuh vae haeze, mepi lang ... sepi, awsa ae lang seki sumtum ame ci hae zah apupaw nynh Boeiraw athuapah cih, voklaw sum(6) paw achia pah cih. atu pise ccaw athua ze sakong sabom kha saw akaw takyh te apya cih.
(l). Azu nynh athiria zah arae innnlang accue ze araepaw kha sisua pyaleite avawpaw kalang ki lang khyh. araepaw nynh vok achia pah cih.
(m). Lungdanlang; Lungdanlang apaw, arae innlang accia ze aki dyn khe apaw nynh (or) araepaw nynh imua nynh vaebu kae tung cih zah vok achia pah cih. me apya khyh hae zemah pawtua um khyh.
(n). Aw chibah; Apupaw nynh atupaw adi taraw lya khe accupi kya khe aw kha atheih ci zah achi kha anoi ci zah awsaw kha ah ae sah cih.
Umpui; Nopi nung tuh chiapah haezah avawpaw kalang akae. Khycce nung thuaze aruibang te a uno hae nynh a kae khae hae. Avawpaw nynh kholae khe saw kha azang cih haezah, kholae hae nynh niro kha a sya pah chihae. Mikhia hae tuh avawpaw inn khe ningkheih ningnin um haezah mih khua lang ki hae. Monung avoi lang te arang lang khe a um khaelangpaw ahy pya hae. Suileih maw balyn aumkhae haepaw tuh umpui. aci hae. mih niro kha langria lae alung sahua hae.
Suileih; Monung nynh mopaw innnlang akae cizah sawpaw adia te apaw innlang avawpaw ry te aki cihae. Suileh maw tuh zute vaw itkheih louh lang khyh hae.
Niro; Zudypaw auno hae nynh niro saw kha akhuapi azang cihae. Monung oun saw haepaw balyn kha awpi phu te apya cihae. Byaho paw kha tuh ccante alehua te apya cihae.
Innkae saw; Nizuapaw awsakheih lalouh te ad dang cihae.
Lungpum; Monung nynh avawpaw khua athuamaw mua atounaw kya khe lungpum apong cihae. Amin umlang cinawpaw.
Loso tan; Imua apui kou ning(60 cite patung nynh aw theih za loso atan sah. Ninng(6) biamaw achize inn makaw accy hae. anung achi seize nochi cihae zah (saw chi) koikua khunglang saw alaepya hae.
Phuccou; Anung araepaw kha atu nopi ccaw hae nynh tung atuh vae haeze, mepi lang- sepi, awsa aelang - seki sumtum ame cihae.Apupaw nynh; boeirawpaw athua pacih. Voklaw sum(6) paw achia pacih. atupaw nynh saw akaw ze saking sabom kha akaw takyh apya cih.
Nopi nung nynh athingria za arae inn lang accue ze; araepaw kha sisua pya leite ko phung thua khyh. Liaccanung hae innkhe mirypaw balyn hoku haezah apae hae, arya hae. Phiapi phae pah hae zah pong leih ah it hae. Zete takyh aphuphu te akum te arya hae.
Zu myaku;
Ah zu nynh ah ohhuaku paw kha ccaekia phetyn sate amya zetuh asyapaw me balyn marya aki cihae. Innkae te siccan(Myangngae) kha tuh ah ae cihae. saw te bu me acihae. ahccangvaepaw ahryku haepaw kha nopi nung apaw hae nynh sohbua te leihkheih te arung sah cihae. Te nopi nung nynh ka ry vae khyh cite amya ze asya haepaw kha marya aki cihae. (innkae te mangngae) tuh ah ae cihae.
Liapum pae/ innrya;
Ccanvae hae hynh mimaw inn rya khyhae. mihbang hae ryte liaccaw lukhakheih inn khesueluakuh hae zah arya hae. Liaccanung hae inn khe mih rypaw balyn ahoku hae. phia kya pong it hae.