-
1.2K Views 0 Comments 0 Likes 0 Reviews
Tingpaw bawi phin (2) a ung. (1) Seccae ung ae’paw Tingpaw te (2) Lungngo Tingpaw nynh
thua. Seccae e Tingpaw bawi tuh Lovung Tingpaw cikuza Chinceng te nynh tho ae’.
Lungngo Tingpaw bawi thokeinaw tuh akawlang e hawte nynh thua.
Tingpaw bawi “NGIA THANG” tuh langpi cceih takaw te Tingpapi khua ( atu Beilae Tingpaw) numaenung kya la thua. Numaenung nynh teite nae cceihpaw mah cite lakhia tuh Luithang mopi (Beilae innloki e mua, khozi ae’ ungnaw) kalan khe lakhi za “ Khuin e ka minpaw nynh e kalan hin la cceih lah oun cizah khuh-e Luithang mua te kae cceihpaw; ka minpaw nynh oun saw zah amaw tuh phe ki vae,” la ci pya.
Numaenung tu nynh, “Khozi ccaw, Lungthang ccaw bang na thua; kamaw ccaw Lang na tang cih” la cih zah, “no-aw” Lang awpi la theih zah amin tuh NGIA THANG cite la phu. Lonaw pui takyh lasung la pya, the te li, zae, he ccyng khing cia a ccaw lang a lah keih.
Ninkheih tuh Tingpaw khua (atu Beilae) ae’ tuh saw o lang la cceih ae’ za NGIA THANG mah la o bua. Rankaw la hae-ung lya ae’ khe NGIA THANG nynh, “ Uno oh, teitei khuingmou nae loorang” cite lakhia ae’. Tingpaw piccang ae’ nynh, “Laephi tuh leih hoi boi ae’ zaw tou; paw bya mou na ho?” la ci ae’. NGIA THANG nynh, “ Tuhte zetuh, khuh e balyn ka rang, khuh lang e balyn ka rang,” la ci zah the te la kaw. Tuh e kung lang tuh innvaw la thua ae’ te Tingpaw khua e piccang ae’ nynh he la thae ae’ tuh mithing ria zah khuazi tuin meting la tua vae ae’. Bya la pae ae’ paw tuh, “NGIA THANG hynh ccungccaw huataw thua khyh, he oun le tuh oun nung lang khyh. Aruh langte phe osih. Muakaw (awkhualang) saw-o khae osihlah, akuih ccu varyng he lang zah, Thawlya chia (Votui innraw) kya tou lang,” cite bya la pae ku ae’.
Amuakalang tuh sahzi hoh lang cite NGIA THANG tuh la hy ae’ zah la ccia khae ae’. Thawlya chiadung he thua ae’ te la kyng ae’ zah ah kuih ccu kha sakhi zorui te varyng la he ae’ zah Thawlya chia kya tuin la tou vae ae’. Innvalang la ki ae’ tuh a nung Numaenung nynh, “Ka ccaw so teimou ung, thua bua khyh rei?” cite lakhia ae’. Tingpaw khua ae’ nynh, “Kae eih hin cizah nulang nynh ung,” la ci pya ae’. Mi-innpaw ihmohpaw nynh, acisanaw kung lang ae’ tuh pong la hoo pya ae’. Te tuh anung nynh boipae la bungku zah, “ Ka ccaw Ngia Thang; mingtung lonaw ciahei, kae sung pyapaw, teisangmou na ung?” cite la rah zah la ccia nua.
Ngia Thang tuh ahenaw ae’paw zorui nynh chia kya e meilithing kya phang la baw zah balou balou la hoikuh. Anung khalang he la thae tuh, “Anung hing mang ka ung, tamuin oun ccyngku lah oun cce nuakuh,” la cipya. Anung nynh innva lang tamuin la law nuakuh za la cce nuaku. Ngia Thang tuh phe la law kho. Ngia Thang tuh la le la le za alunghaw, araw hoi, apyn arua hoii, athaw saebia tuh Tingpaw ae’ nynh araw rih ae’za asaw tua vae ae’. Tuin tetuh kaw la hoi vae. Akaw la ngae vae ae’.
Thakua (Beilae langphia luhki) bawipaw Mang Ria nynh, “Kae chitaw vae cih oh. Tingpaw khua e Ngia Thang khuh bawi lang oun lawku oh,” la cipya ae’. Thakhua ae’ nynh sachia, sahmaw te la ko ae’. Tuhlyatuin, “Na inn kae sah pa cih, na loo kae pho pa cih, sakhua salya na ae cih, lomuh kae pya cih,” cite la awpya ae’. Tingpaw ae’ nynh sachia samaw te bua la kang ae’. Tetuh Ngia Thang nynh, “Tuhte ze Takhua ae’ nynh loo ccyng kheih, Tingpaw ae’ nynh loo ccyng kheih vaw oh lah, kamaw ccaci na vua cih oh zah loh avoinaw kaw khya vae sah,” la cipya ae’.
Aho hawte loo tuh ccyng rah kheih cci la vaw ae’. Thakhua ae’ nynh avua lang ae’paw ccaci tuh ahoiipaw la pya ae’. Tingpaw ae’ nynh avua lang ae’paw ccaci tuh angkua te zya la thou zah la pya ae’. Thakhua ae’ loo tuh kou la po thya zah Tingpaw ae’ loo tuh ccapyh sang la po vae khyh. Te nynh Ngia Thang nynh Tingpaw ae’ tuh vohlaw sung pangawpaw la chia pa ae’ zah sahmaw la dua pya ae’. “ Uno oh; ka ccaci voinaw Thakhua lang sya ka la ccia vae,” la cipya ae’. Tetuh Ngia Thang tuh Thakhua lang phe la cceih vae.
Tingpaw ae’ tuh Lungngo bya ho ae’ paw zah Thakhua ae’ bya tuh zaeti zaetae nynh ho ae’. Ccezung kha, “Thami-ung” aci ae’. Ngia Thang nynh ka thonaw cite Luithang kha setepaw te la boh. Tuinte Thakhua ae’ tuh Ngia Thang bya (Lungngo bya) nynh la ho vae ae’. Ngia Thang tuh amakhae paw za Thakhua la ung tou ae’ paw Heccae ae’ ryte nynh awsaw la ae kheih ae’. Atu cia awsakheih lang po kae ung.
Thakhua bawipaw Mang Ria tuh cca pihse sa khyh zah Ngia Thang tuh accanung te la ungsa kheih ae’ zah ro balyn pung la pya. Tuinte Ngia Thang tuh Thakhua ae’ bawi lang la tang zah ahoiku takaw lya ae’ ze a awpya ae’paw balyn pung la cipya ae’, la pya ae’. Ngia Thang tuh Tingpaw ae’ khua te ala thopaw thuakeiccuze nynh aphing tuh “Tingpaw (Tingpa bawi) cite aphu ae’. Ngia Thang cihang blyn tuh “Tingpa bawi” cite ko athua vae. Aciihang balyn nynh bawi lang po tang vae ae’. Thakua te Lungngo lang khua bua zua ae’.(Mang Lung see kya cia).
Ngia Thang thonaw ccaekia
Ngia Thang thonaw tuh Luithang te cipaw akawlang e cciakia nynh phe atynsah.
Tingpa bawipaw Ngia Thang hynh Luithang mua e khozi ccaw nynh athua. Thaethyanaw langze; khozi te ccungccaw accuepekunaw ae’ kung hoo ty tua osih. Khozipaw amin “Pang Boh paw” aci ae’ paw tuh Lungngo nung Noe Sua Dyng te alah sung ae’. Sepi nung Noe Cce Ning temah alah sung ae’. Pang Boh paw Sepi khua a ung lyaze asahkheihnung Noe Sua Dyng tuh Sepi lang la cceih za he la thua tuh asahkheihpaw Pang Boh paw (khozi) tuh nynh hynhte sung-u law alah phua, “ Nae thua vae ta? Adyngkaw hoi nung, sung-u ccou bungpaw law nae phu pah ta? Lungdang lang ou—.” Cite law la phua.
Mahlang lya tuh hynhcihte ccungccaw te khozi, kaepaw te ccungccaw mah palei leih asung ae’. Khozi te ccungccaw hynh bya balyn ahokuh ae’. Khuazi lang suiting balyn leih luakuh ae’. Tukeiccuze Ngia Thang hynh Luithang khozi ccaw nynh thua cipaw hynh ngae-ang langpaw thua khyh.
Aluki e ccaekia (6) nynh Tingpa bawipaw Ngia Thang tuh Luithang khozi ccaw cipaw phe accaesah. Pawpaw phungpaw (History) te thokeinaw miakaw cciakia ahoipaw tuh accozah nynh mah anawccah zah atyn sah. Ccaekia ung lei paw tuh nyh ry khyh zah tynsah ry khyh.
Ngia Thang nynh ro alawpaw Thakhua bawipaw U Mang Ria tuh Lunghang te cceih zah Khynlaw (Tuilaw) inn tee nynh khua zua ty. Khynlaw te Thakhua lang khua bua zua Khynlaw a um lyaze Tuilaw ram, Siangaw rang, Thawlang rang balyn kha Mang Ria ram thua zah Ngia Thang nynh ro lang alaw. Tukeiccu nynh Lungngo Thei Ming rang lang po atang vae.
Ngia Thang see te U Thei Ming ccaw ae’ see cia see (16) he cih. E Tingpa bawi thokeinaw phungpaw hynh phungpaw anyh huapaw U Khua Soi te U Thei Ming (ATM) nynh aho ae’ paw bya (ro ccaw) kya e thyhte zeipaw nynh thua.